Eserin Adı: Soneler
Yazar: William Shakespeare
Çeviren: Talât Sait Halman

SONE CVI (106)

Gördüm de göçüp giden zamanın öyküsünde
Nasıl anlatılmıştır doyum olmaz varlıklar,
Ölmüş sevgililerle yiğitler övgüsünde
Şiirlere güzellik ne güzellikler katar,
Nasıl eski kalemler güzelliği yazarmış,
El ayak dudak diye, göz diye, alın diye,
Anladım ki onlarda bir derin özlem varmış
Şimdi sana kul olan güzelliği övmeye.
Onların övgüleri, bugünün kehaneti,
Hepsi seni önceden anlatmayı denemiş,
Gözleriyle eğlenmiş bilmemenin laneti,
Varlığını övmeye solukları yetmemiş:
Biz ki güzelliğini bu çağlarda görürüz,
Gözlerimiz hayran da dillerimiz övgüsüz.

SONE CIX (109)

Ne olursun, gönlüme sakın vefasız deme
Ayrılık zayıflatmış sansan da alevimi.
İkisi de bir bence: veda etmek kendime,
Ya da söküp götürmek bağrından can evimi:
Sevgi yuvam bağrındır; gezsem de boş ve üzgün
Er geç yolcular gibi döneceğim bağrına,
Günlerle değişmeden, dönmem gerektiği gün,
Gözyaşları dökerek kara lekem uğruna.
Varlığım ne çekse de her canı kuşatarak
Günaha dürtükleyen iştahların elinden,
İnanma, lekelenmez can evini satarak,
Bir hiç uğruna geçmez senin zengin sevginden;
Şu koskoca dünyaya bir hiç der geçer gönlüm,
Yalnız sen her şeyimsin dünyada, güzel gülüm.

SONE CXII (112)

Sevginle acımanla, utançtan kurtulurum,
Rezaletin alnıma vurduğu damga biter;
Arkamdan iyi, kötü demişler, ne umurum?
Sen kötülüğü ört de iyiliği öv, yeter.
Benim tüm dünyam sensin: ancak senin dilinden
Duymaya can atarım övgümü ve yergimi;
Senden başka kimsem yok, sırf seni dinlerim ben,
Bir sen değiştirirsin doğru yanlış bilgimi.
En derin uçurumun dibine fırlatırım
Varlığıma kaygılar veren her yaban sesi;
Kim kınasa kim övse yılan gibi sağırım.
Bak, dinle, nasıl hiçe sayıyorum herkesi:
Can evime kuruldun, hem de ne kadar güçlü;
Bence dünyada senden başka her varlık ölü.

SONE CXV (115)

İnanma sana önce yazdığım satırlara,
“Daha çok sevemem ki seni” diyene bile;
Bilmiyordum o ara: nasıl olur da, sonra
Yanar yüce ateşim coşup duran bir güçle.
Çetele tutan Zaman, bin bir kazayla gelip
Antlara, fermanlara olmaz işler yaptırır,
Kutsal güzeli bozup, sert amacı köreltip
Nice dik kafaları başka yola saptırır.
Zaman, en yaman zorba: gönlüme korku düştü,
“Artık en sevdiğimsin,” desem olmaz mı sana?
Eskiden belirsizlik, kesin mi görünmüştü:
Bu an, baş tacı, yarın kuşku kaynağı bana?
Aşk bir yavrudur; n’olur bunu böyle söylesen,
Büyümesi süren şey, kıvama erer desen?

SONE CXVIII (118)

Bizler, iştahımızı kamçılamak üzere
Damağımıza mayhoş alaşımlar katarız;
Engel olalım diye görünmez illetlere,
Önce ilacı içip sonra hasta yatarız.
Nemalandım ya senin doyum olmaz tadından,
Mideme türlü türlü acı salçalar dolar;
Doymuşum tıka basa, hastalanmışım bundan,
Gereksiz görünse de bu illet, hikmeti var.
Aşk için, ileriyi görmek hepsinden beter,
Gelecek hastalığı sezmek, yaman bir kusur;
Sapasağlam bedenim, şimdi tedavi ister,
İyilikle yaşarken illetle şifa bulur.
Bu da bana ders oldu; doğru söze ne denir
Aşkından hasta olan, ilaçtan zehirlenir.

SONE CVII (107)

Ne kendi korkularım, ne dünyanın ilerde
Göreceği günleri düşünen koca kâhin,
Ölüme mahkûm diye umut görmediler de,
Hiç kısaltamadılar süresini sevgimin.
Tutulan ölümlü ay katlandı karanlığa,
Kendi boş fallarını şom kâhinler yeriyor;
Belirsizler taç giyip başlarken hakanlığa
Barış, sonsuz çağlara defne dalı veriyor.
Bu en mutlu günleri yudum yudum içer de
Sevgim dipdiri durur, ecel kul olur bana:
Ben yaşarım yokluğa karşı bu şiirlerde,
Ölüm kıyar beyinsiz sürülerin canına.
Kendine şiirimde anıt bulacaksın sen,
Zorba miğferleriyle tunç mezarlar göçerken.

SONE CX (110)

Ah, doğrudur kendimi sağa sola attığım,
Vazgeçmediğim ele güne soytarılıktan,
Can evimi yıktığım, sevdiğimi sattığım,
Eskileri kırdığım yeni uçarılıktan.
Gerçeğe göz ucuyla yan baktığım da doğru,
Ama gönlüme yeni gençlik verdi bu suçlar;
Değersiz tutkuların ortaya attığı şu:
Her sevginin üstünde, sana olan aşkım var.
Hepsi yapıldı, bitti; bu aşk sonsuz sürecek;
Artık iştahlarıma yenilecek değilim,
Eski dostu sınamam yeniyi deneyerek;
Aşk tanrısını buldum: Onun oldu benliğim.
Bağrına bas, cennete buyur et beni sen de
Ve yaşat o tertemiz, en sevecen göğsünde.

SONE CXIII (113)

Senden ayrı düşeli, ben aklımla görürüm:
Bana göstersin diye yöneldiğim yerleri
El yordamından medet umarım, yarı körüm;
Gözüm görür gibidir, ama sönmüştür feri.
Bu göz, gönlüme hiçbir gerçek iz göstermiyor,
Ne kendi gördüğü kuş, ne çiçek, ne bir varlık;
Türlü görüntülerden akla hiç pay vermiyor,
Ama bir iz tutmaya gücü yetmiyor artık.
Görse bile en kaba, ya da en ince yüzü,
En çarpık yaratığı, en çok sevgi vereni,
Dağları ve denizi, geceyi ve gündüzü,
Kargayı ye kumruyu, hepsinde bulur seni.
Başka şey sığmaz, dolmuş seninle tıklım tıklım,
Gözümü sahte yapar gerçeği gören aklım.

SONE CXVI (116)

Mutlu birleşmesine hiçbir engel yok bence
Gerçekten sevenlerin. Sevgi demem sevgiye
Bir döneklik yaparsa bir değişme görünce,
Başka yola saparsa sevgili saptı diye:
Hayır, sevgi besbelli sağlam bir nirengidir,
Boraları gözler de sallanmaz, göğüs gerer,
Gemilere yön veren yıldızların dengidir,
Değeri bilinmeden başı ta göğe erer.
Zamanın soytarısı değildir sevgi asla,
Gül yüzlüler göçse de orağına düşerek
O değişmez kısacık günlerle haftalarla,
Direnir ve katlanır mahşerin ucuna dek.
Yanılıyorsam bunda ve çıkarsa yanlışım,
Ne hiç kimse sevmiştir, ne ben şiir yazmışım.

SONE CXIX (119)

Siren^[1] gözyaşlarından nice ağular içtim,
Kokmuş cehennem gibi, süzülmüş imbiklerden;
Umutlardan korkuya, ondan umuda geçtim,
Kazanmak üzereydim, yitiriverdim birden.
En büyük mutluluğum budur derken, bir yandan
Yüreğim ne kadar çok hata işleyip durdu;
Gözlerim fırlar gibi oldu yuvalarından,
Humma çıldırttı beni, ta can evimden vurdu.
Şimdi anlıyorum ki serden gelen hayır bu,
İyiyi daha iyi yaparmış kötülükler
Ve yıkılmış olan aşk, yeniden kuruldu mu
Daha da gür, güzel ve yüce olurmuş meğer.
Öğrendim, dönüyorum huzuruna sevgimin,
Üç katını kazandım şerden yitirdiğimin.