Yazar: Reşat Nuri Güntekin

Oyun, diktatörlük kurallarından vazgeçemeyen ancak demokrasiyi uygulamak isteyen bir toplumun kısır döngüsünü konu ediniyor.

Özet

Olaylar, zamanımızda Çin sınırına yakın Karakum Cumhuriyeti’nde geçiyor. On iki asırlık bir imparatorluğu deviren Diktatör, ülkeyi otuz yıldır yönetiyor. Bu süre zarfında çevresinde kendisine tapan bürokrat ve askerlerden oluşan bir idari kadro oluşturur. Meclis, otuz yıldır kendisine söz hakkı verilmeyen aynı milletvekilleri tarafından yönetilmektedir. Sözde demokrasinin perde arkasında büyük bir baskı var. Ülkenin her yeri, olup biteni takip etmekten sorumlu radyo operatörleri ve bekçilerle dolu. Mareşal uyuyacağı zaman, arabaların şehirde dolaşması ve satıcıların bağırması yasaktır. Diktatör, adamların kurşuna dizilmesinden bıkar. Bu baskı ortamında diktatörün ailesi ve yöneticileri de bazı bağ, bahçe ve apartmanlara sahip olurlar ve yabancı bankalarda küçük hesaplar açarlar.

Her şey bu kadar güzel giderken Diktatör’ün ani bir kararıyla yöneticiler paniğe kapılır. Diktatör, iktidar partisi dışında ikinci bir partinin kurulmasına izin verir. Otuz yıldır işgal ettikleri yerleri kaybetmekten korkan yönetim kadroları Diktatör’e çok kızgın hale gelir. Bu kararı rejim düşmanlarına verilmiş bir koz olarak görseler de kimse sesini çıkaramaz. Ancak bu, Diktatör’ün çevresindekileri sınamak ve gerçek yüzlerini görmek için hazırladığı bir oyundur. Çünkü yeni partinin başkanı, Diktatör’e en sadık olan eski bir şamandır. Kimlerin oy kullanabileceği ve seçim sonuçları belli olur. Diktatör, seçim gecesi düzenlediği ziyafete tüm yöneticileri davet eder. Ziyafet sırasında Diktatörün emriyle önceden hazırlanmış, seçimleri kaybettiklerini bildiren sahte telgraflar gelir. Bunun yanı sıra Diktatör’ün eski düşmanlarından birinin tüm ülkeyi ele geçirdiği ve ziyafetin düzenlendiği sarayı ele geçirdiğine dair yalan haberler yayılır. Hem seçimden hem de baskından korkan parti üyeleri ve yöneticiler, ilk kez Diktatör hakkında olumsuz şeyler söylemeye başlar. Sonuç olarak, seksen beş eyaletin tamamında iktidar partisinin seçimleri kazandığı söylenen ve sarayı basacağı söylenen kişinin, sanılanın aksine, aslında Diktatörün eski bir dostu olduğu ve bunu yapan kişinin de eski bir dostu olduğu ortaya çıkar. Bu oyunu Diktatör hazırlamıştır. Amacına ulaşan Diktatör, tüm yöneticileri affeder. Çünkü yeni gelenler zaten aynı şeyleri yapacaktır. Olanları unutup seçim zaferini kutlamaya başlarlar.